Ayak üşümesi ayaklarda hissedilen soğukluk hissine verilen isimdir. Bu hissin birçok nedeni olabilir. En sık görülen nedeni dolaşım problemleridir. Ayaklar uzuvların en uç noktası olduğu için dolaşım bozukluklarında ilk etkilenen bölgelerdir. Dolaşım bozukluğu olan bireyde ayaklardaki kan akımı yavaşladığından hücre ölümleri, yetersiz oksijenlenme ve yetersiz ısı taşınması gerçekleşir. Normalde vücudun iç ısısını perifere taşıyan kan yeterince işlevsel olamadığında perifer organlarda (el- ayak gibi) ısı düşmeleri görülür. Bu nedenle de ayaklarda üşüme meydana gelir. Bir diğer sık karşılaşılan neden soğuk havadır. Kanın en az ulaştığı yerler olan ayaklar ve eller soğuktan ilk etkilenen alanlardır. Bunun nedeni kanın büyük kısmının vücudun içerisindeki ısıyı dengelemek için kullanılıyor olmasıdır.

Ayak Üşümesi Neden Olur

Ayak üşümesi neden olur diye bir araştırma yapıldığında ayak üşümesinin en sık dolaşım problemleri, soğuk havanın etkisi, kaygı bozukluğu, hipotroidi, periferalnoöropatiler, perifer damarlarda tıkanma veya diğer damar hastalıkları, Raynaud fenomeni, vitamin eksikliği, huzursuz bacak sendromu gibi nedenlerden kaynaklandığı anlaşılmaktadır. Bunların dışında kas romatizması hastalığı gibi kaslarda ağrıya neden olan birtakım hastalıklardan müzdarip hastalar ile düzensiz bir hayat yaşayan insanlarda da ayak üşümesi saptanmaktadır. Ayak üşümesinin bu nedenleri incelendiğinde büyük çoğunluğunun dolaşım yetersizlikleri ile bağlantılı olduğu ortaya çıkmaktadır. Aya üşümesinin nedeninin bulunması tedaviye giden yol açısından büyük önem taşımaktadır.

Ayak Üşümesinin Mekanizması

Ayak üşümesi çeşitli nedenlerle ayaklara giden kandaki azalma veya kanın oksijen taşıma kapasitesindeki azalmaya bağlı olarak ayaktaki hücrelerin yeterince beslenememesi sonucu ve vücut iç sıcaklığını taşıması gereken kanın perifer dokulara bu ısıyı iletememesi sonucu veya iletse dahi sinirsel hasarlar nedeniyle buradaki ısının algılanamaması sonucu bölgede hissedilen soğukluğa verilen isimdir. Ayak üşümesinin mekanizması az önce anlatıldığı gibi olsa da nedenleri çok çeşitlidir. Tedavisi için dahiliye polikliniklerine başvurulmalı, düzgün bir anemnez ile hekim bilgilendirilmeli, gerekli testlerin ve ileri testlerin yapılması sağlanmalı ve profesyonel bir yaklaşımla sağaltımı gerçekleştirilmelidir.

Ayak Üşümesinin Tedavisi

Ayak üşümesinin tedavisi sorunun nedenine göre yapılmaktadır. Fizyolojik üşümeler ısı ile karşılaşınca kendiliğinden geçeceğinden ilk denenmesi gereken ayağın ısıtılmasıdır. Fizyolojik olmadığı anlaşılan olgularda çeşitli testler ile dolaşım bozukluğu olup olmadığı aranır. Dolaşım bozukluğu var ise bunun arkasında diabet ya da hipotroidi gibi metabolik bir hastalık olup olmamasına göre farklı tedavi prosedürleri ile yola devam edilir. Dolaşım problemi saptanmayan olgularda vitamin noksanlığı varsa giderilir. Çözüme ulaşılmayan hastalarda ileri tetkikler ile raynaud fenomeni huzursuz bacak sendromu gibi rahatsızlıklar aranarak sebep saptanmaya çalışılır. Sebebin saptanmasının ardından sebebi ortadan kaldırarak tedavi bitirilir. Ortadan kaldırılması mümkün olmayan hastalarda semptomatik tedavi ile semptomların ortadan kaldırılması için gayret gösterilir. Tedavinin uzman dahiliye hekimince yapılması uygundur.